مگس ميوه مديترانه اي

• 

توضیحات

دسته: مقالات داخلی

منتشر شده در چهارشنبه, 01 مرداد 1399 05:27

نوشته شده توسط مدیر سایت

بازدید: 976

کشت ورز - مگس ميوه مديترانه اي با نام علمي (Ceratitis capitata) از مناطق گرمسير آفريقا در جهان گسترش يافته است. مگس ميوه مديترانه اي بر روي بيش از ۲۰۰ واريته درختان ميوه و سبزيجات توليد خسارت مي نمايد. از اين ميان مي توان به هلو، زردآلو، گلابی،گوجه ،سیب، گیلاس، انار،انجیر و مرکبات اشاره نمود. این آفت در ایران از استان های یزد، اصفهان، مازندران، خراسان و گیلان گزارش گرديده است.

چرخه زندگي:

نخستين فعاليت حياتي اين آفت وابسته به دما مي باشد. مگس ميوه مديترانه اي در اواخر بهار، تابستان و پاييز فعاليت داشته و در مناطق سردسير در فصل زمستان غيرفعال مي گردد. اين آفت توانايي زمستانگذراني به شكل هاي حشره بالغ، تخم، لارو (در ميوه ها) و يا شفيره در داخل خاك را دارد. حشره بالغ در فصل زمستان زمانيكه دما به ۱۲ درجه سانتيگراد برسد فعال مي گردد. با افزايش دماي هوا در فصل بهار، حشره بالغ شروع به رشد و خروج از خاك مي نمايد. در صورتيكه كنترل در اين زمان انجام نپذيرد، جمعيت اين آفت با افزايشي چشمگير در تمام فصل همراه خواهد بود.

حشره بالغ:

حشره بالغ به طول ۳ تا ۵ ميليمتر، كمي از حشرات خانگي كوچكتر مي باشد. بدن آن به رنگ قهوه اي روشن است. بالها به شكل رنگارنگ با خطوط قهوه اي مشخص مي باشند. شكم به رنگ قهوه اي و بوسيله دو حلقه روشن متمايز گرديده است. قفسه سينه داراي لكه هايي به رنگ سياه و نقره اي بوده كه حالتي موزاييكي به آن مي دهد. حشره ماده داراي يك بخش تخم ريز بوده كه در نر مشاهده نمي گردد.حشره بالغ براي مدت دو تا سه ماه زندگي كرده و اغلب در شاخ و برگ درختان مشاهده مي گردد. تا زمانيكه ميوه ها بر روي درخت وجود دارند، بيشتر حشرات بالغ خارج از محدوده ۲۰ تا ۵۰ متري درخت نمي روند.

تخم:

در حدود ۷ تا ده روز زمان لازم است تا حشره ماده تلقيح شده و تخم ريزي نمايد. پس از تلقيح حشره ماده به دنبال ميزباني مناسب خواهد بود. درختاني چون سيب و گلابي ميزبانان مناسبي مي باشند. حال آنكه در زماني كه جمعيت آفت رو به فزوني مي نهد، قدرت انتخاب كاهش يافته و ميزباناني چون زيتون را نيز آلوده مي سازند.

لارو:

تخم ظرف مدت ۲ تا ۴ روز به لارو تبديل مي گردد. لاروها به رنگ سفيد، با سري مشخص و صاف مي باشند. در ابتداي ظهور لارو اندازه آن در حدود ۱ ميليمتر بوده كه به سرعت رشد نموده و به ۸ ميليمتر مي رسند. لارو از بخش گوشتي ميوه تغذيه كرده و سبب تجزيه آن مي گردد. پس از رشد كامل لارو تغذيه را متوقف نموده و از ميوه خارج مي شود و به خاك وارد مي گردد.

شفيره:

شفيره به شكل كپسول كوچكي به رنگ قهوه اي و به ابعاد ۴ ميليمتر مي باشد. در جريان اين مرحله رشد، شفيره به كندي توسعه يافته تا به حشره بالغ تبديل گردد. پس از تبديل شدن به حشره بالغ از خاك خارج مي گردد.

 

 

تبلیغات در سایت کشت ورز

كنترل آفت:

در صورتيكه كنترل مناسبي انجام نگيرد، اين آفت توانايي صدمه رساندن ۱۰۰ درصدي به درختان ميزبان خود را دارد. تمامي انواع مركبات در زمستان هاي معتدل مستعد به اين آفت مي باشند. تنها واريته هاي زودرس و يا انواع مقاوم به اين آفت امكان رشد بدون مصرف حشره كش ها را دارند. در حال حاضر دو روش مبارزه با اين آفت پيشنهاد مي گردد:

 -۱      طعمه پاشي روي درختان

 -۲       سمپاشي پوششي

طعمه پاشي جهت كنترل حشرات بالغ موثر بوده، سمپاشي سبب كنترل حشرات بالغ همراه با تخم و لاروها نيز مي باشد.

براي اينكه روش هاي كنترل شيميايي موثر واقع گردند، نياز است ميوه هاي آفت زده نابود گردند. مي توان ميوه ها را با غوطه ور كردن در آبي كه روي سطح آن مشتقات نفت قرار دارد، براي مدت ۴ تا ۵ روز تيمار نمود. لارو آفت توانايي زنده ماندن در آب براي مدت چند روز را دارد مگر اينكه اكسيژن به آن نرسد. لايه نفتي روي آب مانع از مبادله اكسيژن ميان آب و هواي محيط مي گردد. روش هايي چون فريزكردن يا پختن ميوه ها نيز امكان نابودسازي آفت را فراهم مي سازد. روش مدفون سازي ميوه ها توصيه نمي گردد، زيرا لارو حشره توانايي زنده ماندن در خاك را دارد. ميوه هاي آلوده را بدون تيمار كنترل كننده نبايد دور ريخت.

روش طعمه پاشي شامل يك حشره كش (مانند مالاتيون يا ديازينون) به همراه يك منبع پروتئيني هيدروليزات مي باشد. حشره ماده نيازمند منبع پروتئين جهت شكل گيري تخم ها بوده و در شكل طبيعي اين مواد را مي تواند از عصاره ميوه ها، باكتري ها و فضولات پرندگان جذب نمايد. با تهيه اين طعمه محتوي حشره كش و مواد پروتئيني، حشرات نر و ماده به سوي آن به عنوان يك منبع غذايي جذب مي گردند.

با توجه به اينكه مگس ميوه از فواصل چند متري جذب اين طعمه مي گردد، نيازي به پاشيدن اين طعمه روي كل درخت نيست. بهتر است طعمه در محل هاي مياني درخت قرار گيرد تا بخش هاي بالايي و پاييني آن و همچنين بخش هاي داخلي و نه بخش هاي بيروني شاخ و برگ درختان.در صورت امكان بهتر است طعمه پاشي در صبح انجام گيرد. طعمه پاشي در ساعات مياني روز يا عصر خطر سوزاندن برگها و تاثير منفي روي ميوه ها را به همراه دارد. اگر جمعيت آفت تا حدي بالاست، نياز است طعمه پاشي روي درختان بيشتري انجام شده و درختان غيرمثمر اطراف نيز طعمه گذاري شوند، و يا اين عمل به طور تناوبي هفته اي يكبار صورت پذيرد. در ماه هاي سرد سال تناوب مي تواند به هر دوهفته يكبار كاهش يابد. بارش باران سبب شسته شدن طعمه ها از روي شاخ و برگ درختان مي گردد، پس بهتر است بعد از هر بارندگي شديد طعمه پاشي دوباره انجام گيرد.

سمپاشي كامل درخت:

اين روش متفاوت از روش طعمه پاشي مي باشد چرا كه سبب از بين رفتن تمامي سنين حشره ( شامل تخم تا حشره بالغ) مي گردد. اما در اين روش علاوه بر مگس ميوه مديترانه اي، ساير حشرات حاضر نيز از بين مي روند.

سمپاشي پوششي سبب مرگ حشرات بالغ به شكل تماسي و نابود سازي تخم و لارو با نفوذ در آن ها مي گردد. اين روش مانع از آسيب حشره ماده به ميوه ها نمي گردد. در صورتيكه جمعيت آفت در منطقه زياد مي باشد، روش طعمه گذاري نيز توصيه مي گردد.

روش كار:

سمپاشي را در زمانيكه ميوه در اندازه نصف تا دو سوم اندازه واقعي خود است آغاز نماييد. در اين مرحله هدف پوشاندن ميوه ها با حشره كش مي باشد. ميزان حشره كش مصرف شده بستگي به اندازه درخت دارد به طوريكه براي درختان بزرگتر مقدار بيشتر و براي درختان كوچكتر به ميزان كمتري مصرف مي گردد.

تله گذاري:

به عنوان روش كنترل پيشنهاد نمي گردد، زيرا توانايي كنترل حشرات بالغ را ندارد. اما جهت شناسايي و كاهش جمعيت آفت موثر مي باشد.

انواع روش هاي تله گذاري:

سه روش جهت جذب مگس ميوه شناسايي شده است:

 -۱استفاده از حشره نر

 -۲ استفاده از حشره ماده

 -۳  تله مرطوب

استفاده از حشره نر شامل تركيب يك فرمون و يك حشره كش مي باشد. فرمون ماده اي شيميايي است كه سبب جذب حشره نر يا ماده در يك گونه مي گردد. با جذب حشره نر يا ماده به تله، حشره كش سبب نابودي آن مي گردد.

تله مرطوب يا غذايي شامل يك منبع غذا مانند پروتئين يا مواد شيرين مي باشد. حشرات با جذب به منبع غذايي، وارد تله شده و توسط حشره كش از بين مي روند. در انواع تله هاي بدون حشره كش، حشره با ورود به تله امكان خروج پيدا نمي كند و نابود مي گردد. اين نوع تله ها براي هر دو جنس مگس ميوه جذب كننده بوده، اما مي تواند سبب به دام افتادن ساير حشرات محيط نيز گردد.